تحلیل و ارزیابی ترافیک و چرخه زمانی شناورها (مورد کاوی : ترافیک دریایی اروند رود)

نقاط گلوگاهی همانند تنگه ها، کانال ها، آبراه ها و رودخانه های قابل کشتیرانی نقاط حساسی در حمل و نقل دریایی و دریانوردی به شمار می روند و این مکان ها تاثیر بسزایی روی حمل و نقل دریایی داشته و سبب می شوند تا شناور های متردد زمان های قابل توجهی را در صف انتظار بمانند تا نوبت به آنها رسیده و فرصت عبور از تنگه یا آبراه برای آنها فراهم گردد. بنابراین، روش ها و فنون تصمیم گیری مناسبی باید بکار گرفته شوند تا سبب تسهیل روند تردد شناورها در این نقاط گردند. تئوری صف یکی از بهترین و کارآمدترین روش های تحلیل سیستم ها و شبکه های صف می¬باشد. این تئوری برای مطالعه و تحلیل صف ها و زمان انتظار در حالت های مختلف بکارگرفته می شود. هدف این تحقیق بررسی و مطالعه سیستم صف شناور ها در تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران یعنی اروند رود می باشد. مدل صف m/ek/s برای تحلیل سیستم مورد نظر بکارگرفته شد. بدین معنا که فرآیند ورود شناور ها از فرآیند پواسیون و زمان سرویس دهی از توزیع ارلنگ تبعیت می¬کند. برای تثبیت مدل مورد نظر آزمون نیکویی برازشk-s انجام گرفت که با درصد قابل قبولی صحت مدل مورد نظر را تثبیت می کند. بر همین اساس و به عنوان مورد کاوی، معیار های ارزیابی عملکرد سیستم براساس داده های مستخرج از اداره بندر و دریانوردی خرمشهر محاسبه گردید. در ادامه، دو راهکار جهت تسهیل تردد شناور ها در سیستم مورد مطالعه در نظر گرفته شدند. راهکار اول، کاهش زمان سرویس دهی یا افزایش نرخ سرویس دهی توسط راهنماهای بندر خرمشهر بود که بکارگیری این راهکار سبب کاهش قابل توجهی در کلیه معیار های ارزیابی عملکرد سیستم از جمله زمان انتظار در صف و سیستم و تعداد شناور های حاضر در صف و سیستم گردید. راهکار دوم، افزایش تعداد راهنماهای اختصاص داده شده بود. تحلیل ها نشان می دهد این راهکار نیز همانند راهکار اول تاثیرات مثبتی روی سیستم داشته و منجر به کاهش کلیه پارامترهای ارزیابی عملکرد سیستم گردید.